پـسـکوه پیرزهی

قلعه ایرندگان در روستای به همین نام در شهر خاش واقع شده است ساخت قلعه به دوره قاجار برمیگردد

این قلعه مرکز فرماندهی ایرندگان و آبادی های اطراف آن بوده است

قلعه ایرندگان در سه طبقه و در زمینی به مساحت 564متر مربع ساخته شده که از این مقدار مساحت 

متر مربع آن حیاط مجموعه می باشد زیر بنای قلعه 728 متر مربع می باشد که از این مقدار 130 متر

مربع آن به طبقه همکف، متر مربع آن به طبقه اول و 298متر مربع آن به طبقه دوم اختصاص دارد بناهای

طبقه همکف به انبار و اصطبل و سیاه چال اختصاص یافته و دسترسی آنها از بیرون می باشد،

حیاط قلعه هم تراز طبقه اول بوده به جز قسمت مربوط به چاه آب که هم سطح طبقه همکف

می باشد و ورودی قلعه به گونه ای طراحی شده که توسط پله از تراز به طبقه اول می رسد .

دیوارهای قلعه خشتی و سقف آن از چوب می باشد معماران چیره دست محلی با بهره گیری از تجربه خود،

برای احداث قلعه تخم گیاهی به نام (توتری) را با گل مخلوط می کردند و ملاطی چسبناک می ساختند

که وقتی خشک می شد ،شدیدترین رگبارها و بارانهای فصلی بلوچستان نیز توانایی شستن آن را نداشت

به همین دلیل بعد از این همه سال بخش های زیادی از قلعه پایدار مانده است ، بر بدنه دیوارهای

قلعه و دور درها آثاری تزئینی از نوع نقش های گره چینی وجود دارد . قلعه ایرندگان در تاریخ 17 اسفند

1381 به شماره 7709 در شمار آثار ملی به ثبت رسیده است.